Κέντρο πολιτισμού περιβάλλοντος και περιηγήσεων

ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

Με αφορμή τους σημερινούς αγώνες αρχαίου δράματος στο Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας

Γιάννης Βουλτσίδης «Ο ταλαιπωρημένος μας λαός έχει πρώτος το δικαίωμα να πατάει την ιερή ορχήστρα και με ηδυσμένο λόγο να επανασυστήνει αυτές τις πανάρχαιες γιορτές»

«Μπορείς εύκολα να δημιουργήσεις στρατιωτική νοοτροπία στις πρόβες αλλά τότε έχεις χάσει την καρδιά του παιδιού»

Ένας άνθρωπος των γραμμάτων και του πνεύματος, πολυπράγμων και συνεχώς ασχολούμενος με τα του πολιτισμού, καθότι ιδρυτής του Θρακικού Θεάτρου Σκιών και εκ των βασικών συντελεστών του «Μικρού Διακόσμου», μιας πολιτιστικής αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με έδρα την παραλία Ιμέρου είναι ο Γιάννης Βουλτσίδης, με τον οποίο συνομιλήσαμε με αφορμή την παιδική παράσταση που λαμβάνει χώρα σήμερα στις 7 μ.μ. στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, της οποίας είναι σκηνοθέτης. Να σημειωθεί ότι η παράσταση διοργανώνεται από την Κοινωφελή Επιχείρηση Μαρώνειας-Σαπών με την υποστήριξη της ΙΘ’ Εφορίας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων και του Υπουργείου Πολιτισμού.

Ο κ. Βουλτσίδης μας μίλησε για το περιεχόμενο και τους συντελεστές της παράστασης, τους οκτώ θιάσους, αποτελούμενους από μαθητές δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων της περιοχής, που θα είναι σε «ειδική αποστολή», την αξιοποίηση του αρχαίου χώρου ως «κοχύλι» όπου εκφωνείται ο τραγικός λόγος, τον δικό του κομβικό ρόλο στην παράσταση, τη συνεργασία του με τους μικρούς «ηθοποιούς», τη σχέση ομορφιάς και χάρης αλλά και τις συμβουλές του Καραγκιόζη για την αντιμετώπιση των σημερινών δύσκολων καταστάσεων. 


«Ο “Κύκλωπας” του Ευριπίδη που θα παρουσιάσουμε διασκευασμένο είναι το μοναδικό σωζόμενο σατιρικό δράμα που υπάρχει στην αρχαία ελληνική γραμματεία»

ΠτΘ: Κ. Βουλτσίδη, θα μας πείτε δύο λόγια για την παράσταση αγώνων αρχαίου δράματος που θα λάβει χώρα στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας;
Γ.Β.: Αυτό που ξεκίνησε πέρυσι ως μια ιδέα, πλέον γίνεται «φιντανάκι». Αυτό υποστηρίζεται και φέτος από την Κοινωφελή Επιχείρηση Μαρώνειας-Σαπών, από τον δήμο Μαρώνειας-Σαπών, που στα όριά του είναι αυτό το υπέροχο «κοχύλι», το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας. Έχουμε υποστηρικτές ανθρώπους όπως ο δήμαρχος Ηλίας Ιωαννάκης και ο Παναγιώτης Αριαντζής. Σήμερα, Σάββατο 21 Ιουνίου, 8 θίασοι θα είναι σε ειδική αποστολή. Έχει γραφτεί «ειδικό» έργο, ο «Κύκλωπας» του Ευριπίδη, σε δική μου διασκευή, που θα παρουσιαστεί από τα δημοτικά σχολεία των Σαπών και της Ξυλαγανής. Πρόκειται για το μοναδικό σωζόμενο σατιρικό δράμα που υπάρχει στην αρχαία ελληνική γραμματεία. Αυτό είναι το πρώτο μέρος. Σε ό,τι αφορά στο δεύτερο μέρος, φέτος φιλοξενούμε το 2ο Δημοτικό Σχολείο Κομοτηνής, με τους μαθητές και τη δασκάλα Στέλλα Μπομποτά, που θα παρουσιάσει ένα απόσπασμα από τη «Μήδεια». Το τρίτο μέρος θα περιλαμβάνει την «Αντιγόνη» και την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή που θα παρουσιαστούν από τα γυμνάσια και τα λύκεια Ξυλαγανής. Τέλος, το γυμνάσιο και το λύκειο Σαπών θα παρουσιάσουν τις «Τρωαδίτισσες» του Ευριπίδη. Να σημειώσω ότι τα κουστούμια τα έχει σχεδιάσει φέτος η σκηνογράφος Γεωργία Γιαννοπούλου με την επιμελήτρια Μαρία Κεραμέα.


«Αναδεικνύουμε το αρχαίο θέατρο σε ένα “δοχείο” ζωής»

ΠτΘ: Ένα από τα σημαντικά στοιχεία είναι ότι οι αγώνες γίνονται στο αρχαίο θέατρο Μαρώνειας…
Γ.Β.: Σήμερα μια εγγράμματη γυναίκα με ρώτησε πώς μπορεί να έρθει στο αρχαίο θέατρο, δεν είχε έρθει ποτέ μέχρι σήμερα. Πλέον, θα έρθει ο φορολογούμενος Έλληνας, ο αγρότης, ο ψαράς να δει το παιδί του και το μνημείο σε μια ζώσα και όχι νεκροφιλική χρήση, ως «κοχύλι» όπου εκφωνείται ο τραγικός λόγος. Τι πετυχαίνουμε; Τόνωση της ντόπιας δημιουργικότητας. Ενθουσιάζεται ο μεγάλος βλέποντας τον μικρότερο να δίνει κάτι πλούσιο. Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε και μια ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου σε δοχείο ζωής. Αυτός ο ταλαιπωρημένος λαός έχει πρώτος το δικαίωμα να πατάει αυτή την ιερή ορχήστρα και με ηδυσμένο, μετρημένο, βαθύ και ελαφρύ ταυτόχρονα λόγο να επανασυστήνει αυτές τις πανάρχαιες γιορτές. 


«Ο ίδιος ο Ευριπίδης δίδασκε τους ηθοποιούς των έργων του»

ΠτΘ: Πέρσι ήσασταν πρωταγωνιστικός παράγοντας καθώς ήσασταν επί σκηνής στην ορχήστρα και δίνατε τον ρυθμό, την «ανάσα» στην παράσταση. Θα ισχύει και φέτος κάτι τέτοιο;
Γ.Β.: Αναγκαστικά συνδέω όλες αυτές τις ομάδες γιατί είμαι αυτός που ξέρει τα παιδιά με το μικρό τους όνομα και που τους έχει διδάξει τον ρυθμό, τον λόγο. Δηλαδή, σε αυτή τη φάση, είμαι ένας «προπονητής». Είναι σαν το γιαπωνέζικο θέατρο όπου αυτός που τακτοποιεί τα σκηνικά, τον ρυθμό κ.λπ. είναι παρών πάνω στη σκηνή. Αυτό το πράγμα γίνεται αναγκαστικά γιατί έχεις να κάνεις με οχτώ ομάδες, που πρέπει μέσα σε μιάμιση ώρα να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Από την άλλη πλευρά, να μην ξεχνάμε ότι για να είναι πετυχημένο ένα φεστιβάλ πρέπει να έχει μια συνοχή στο ύφος. Αν δεν υπάρχει μια ισχυρή πνευματικότητα, δεν επιτυγχάνεται κάτι τέτοιο. Οι ομάδες που συμμετέχουν πωρώνονται με τον τραγικό λόγο γιατί βλέπουν ένα πάθος από τη μεριά μου, το οποίο είναι μεταδόσιμο. Αυτές οι δουλειές πάντα γινόντουσαν από ποιητές και όχι απλά διεκπεραιωτές, ο ίδιος ο Ευριπίδης δίδασκε τους ηθοποιούς. 


«Μπορείς εύκολα να δημιουργήσεις μια νοοτροπία στρατού αλλά τότε έχεις χάσει την καρδιά του παιδιού»

ΠτΘ: Το να συντονίσεις παιδιά, που, εκ φύσεως, είναι απείθαρχα είναι δύσκολο εγχείρημα…
Γ.Β.: Αυτό γίνεται σταδιακά. Κατ’ αρχάς πρέπει να ξέρει το παιδί ότι δεν έχεις καμιά υστερία να δημιουργήσεις στρατιώτες. Και αυτό δεν είναι εύκολο γιατί στην εποχή μας οι περισσότεροι προβάρουν έναν φτηνό αριβισμό και το ίδιο ζητάνε από τα παιδιά μέσω της βαθμοθηρίας. Η ίδια η δομή των σχολείων βοηθά στο να έχεις μια τέτοια λογική. Μπορείς εύκολα να δημιουργήσεις μια νοοτροπία στρατού αλλά τότε έχεις χάσει την καρδιά του παιδιού. Έτσι, όχι μόνο δεν θα συμπαθήσει εσένα αλλά και τα γράμματα. Χρειάζεται υπομονή. Κάποια στιγμή θα καταλάβει το παιδί ότι δεν θέλεις να το βάλεις σε μια άγονη πειθαρχία. 
Αυτό που πρέπει να ακουστεί αυτή τη δεδομένη στιγμή είναι ότι τα παιδιά ζούνε τις πρόβες ως πρόβες για μια καλή ζωή. Αλλάζει το ανάστημά τους, η κίνησή τους, η «κοψιά» τους, σε κοιτάζουν πλέον στα μάτια, συγκεντρώνεται το βλέμμα τους και η ενέργειά τους. Όλες αυτές είναι δυνάμεις που παίρνουν από τον τραγικό λόγο. Καταφέραμε με την Κοινωφελή Επιχείρηση να έχουμε οχτώ θιάσους τραγικού λόγου που δουλεύουν τέσσερεις μήνες τον χρόνο, αυτό δεν ξέρω αν γίνεται σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Οι πρόβες γίνονται σε προαύλια σχολείων, εκκλησιών, μαζεύεται ο γύρω κόσμος και μικροί-μεγάλοι ακούνε τραγικό λόγο. Και, μάλιστα, με το που τελειώνουν οι παραστάσεις, τα παιδιά ξεκινούν τις πρόβες για το καινούριο έργο που θα είναι σύγχρονη σάτιρα. Τα παιδιά δεν θέλουν να σταματήσουν ούτε το καλοκαίρι.

«Ο Καραγκιόζης μας λέει ότι ο μόνος τρόπος να ξανασηκωθούμε είναι ο αρχαίος τρόπος της αυτάρκειας»

ΠτΘ: Ο Καραγκιόζης σας γράφει καθόλου; Εμπνέεται από αυτή την εποχή;
Γ.Β.: Ο Καραγκιόζης δεν μπορεί να μην είναι σε ανησυχία. Εξάλλου ήταν σε ανησυχία όταν όλοι ζούσαν σε μια πλασματική ευωχία. Δεν θα είναι τώρα που βλέπει την ψυχή να είναι πεσμένη κάτω; Απλά τώρα ο Καραγκιόζης τους λέει ότι δεν έχουμε πολλούς τρόπους να σηκωθούμε πάλι πάνω. Έχουμε τον αρχαίο τρόπο της αυτάρκειας, να σταθούμε στα λίγα πράγματα που θα μπορέσουν να μας κρατήσουν όρθιους. Να ξαναβάλουμε το αμπέλι του παππού, να ξαναμπούμε οι ίδιοι στη βάρκα, να ξαναφτιάξουμε μικρές παραγωγές του πνεύματος και της ύλης. Ο λαός μας μπορεί να παράγει πλούτο. Σε λάδι, σε τέχνες και σε γράμματα, όλα αυτά είναι ένα πράγμα. Το καλό λάδι θέλει και καλό τραγούδι και καλή μουσική. Είμαστε σε θέση να ξανασηκωθούμε. Να διαβάσουμε Δημόκριτο, να ξαναδούμε Καραγκιόζη, να ακούσουμε ρεμπέτικο, οι ρεμπέτες δεν ήταν πλούσιοι.

«Τα καλλιστεία που προβάλλουν μόνο τη μια πλευρά, ότι τα πάντα είναι αναλογίες, τελικά δημιουργούν αδιέξοδες ζωές»

ΠτΘ: Στις ημέρες μας έχουμε από τη μία τα παιδιά δημοτικού-γυμνασίου-λυκείου που συμμετέχουν στον θίασο και από την άλλη ακούμε για παιδιά από 14 χρονών, που συμμετέχουν στα καλλιστεία. Ποια είναι η γνώμη του ήρωα που συστηματικά υπηρετείτε, του Καραγκιόζη, πάνω αυτό;
Γ.Β.: Όταν λέμε για καλλιστεία σήμερα, έχουμε κάνει αφαίμαξη της ομορφιάς από τη χάρη. Οι αναλογίες μπορούν να δοθούν από τον Θεό, τη φύση και τα γυμναστήρια. Αυτό που δεν μπορεί να δοθεί είναι η χάρη, η καλλιέργεια και η φινέτσα. Αυτά μπορούν να δοθούν μέσα από λεπτή άσκηση, που θα συνδυάζει πνεύμα και κίνηση. Γι’ αυτό και βλέπουμε όμορφες γυναίκες, οι οποίες όμως δεν είναι ερωτεύσιμες και γυναίκες που θεωρούνται ακόμα και άσχημες να σε τραβάνε σαν μαγνήτης με μια τους κίνηση. Γιατί έχουν κάτι από την «απροσδιόριστη ύλη» που έλεγε ο Παπαδιαμάντης. Αυτή η απροσδιοριστία δεν κατακτιέται ούτε από τα πρωινάδικα ούτε από τα Bodyline. Είναι σαν μια Αφρικανή, που δεν έχει σωστές αναλογίες αλλά όταν αρχίσει να χορεύει σε συνεπαίρνει. Είναι σαν μια γυναίκα του λαού, την καθαρίστρια τη σημερινή που δέρνουνε οι άθλιοι, που όταν τη βλέπεις την ερωτεύεσαι γιατί είναι σαν να βλέπεις μια λεηλατημένη Τρωαδίτισσα, που, παρά το σφίξιμο της ζωής της, κρατάει μια λαμπάδα ανάστασης και ανάτασης. Και βλέπεις τις γυναίκες των υπουργών, βγαλμένες από τα Bodyline, και δεν σε τραβάνε. Εγώ πιστεύω ότι αυτές οι γυναίκες, οι «σιδερωμένες» τραβάνε τα μαρτύρια του Σίσυφου. Και πλέον, όχι μόνον είναι ανέραστες και δεν μπορούν να νιώσουν πραγματική ευχαρίστηση αλλά είναι σε λάθος δρόμο. Αυτά τα καλλιστεία που προβάλλουν μόνο τη μια πλευρά, ότι τα πάντα είναι αναλογίες τελικά δημιουργούν αδιέξοδες ζωές.

«Εμείς είμαστε εδώ για να μην πουληθεί η παραλία του Ιμέρου και για να μην γίνουν χρυσωρυχεία»

ΠτΘ: Αν πουλήσουμε την παραλία Ιμέρου πού θα πηγαίνουμε για μπάνιο, γι’ αυτό τι λέει ο Καραγκιόζης;
Γ.Β.: Δεν πιστεύω ότι θα γίνει αυτό. Εμείς είμαστε εδώ για να μην πουληθεί και για να μην γίνουν χρυσωρυχεία. Αλλιώς ας πάμε αλλού. Μπορούν βεβαίως τμήματα των παραλιών να αξιοποιηθούν, να νοικιαστούν, να αναπτυχθούν σχέσεις κ.λπ. Ούτε είμαι υπέρ της υστερίας ότι οτιδήποτε ιδιωτικό είναι εχθρικό. Μακάρι να έρθει κάποιος να τα αξιοποιήσει για να υπάρχουν και δουλειές. Δεν ζούμε στη Σοβιετία. Αλλά να μην περάσει αυτή η καφρίλα, όπως είναι στα παράλια της Τουρκίας, τσιμέντο και όμοια κτίρια ή αυτές οι αθλιότητες που έγιναν στην Ισπανία και τώρα χτυπάνε τα κεφάλια τους. Να γίνουν όμορφα κτίρια με αίσθημα και μέτρο, ώστε να μπορούν να γίνουν δοχεία ζωής.

Συνέντευξη: Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, Γρηγόρης-Δημήτρης Κολώνης

 ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΥΦΩΝΙΑΣ

Μυσταγωγική ατμόσφαιρα αρχαίου δράματος

Δημιούργησαν οι 8 θίασοι μαθητών στο Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας

Ήρωες των μεγάλων «τραγικών» ποιητών, του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη, αλλά και του κορυφαίου κωμικού ποιητή της αρχαιότητας, του Αριστοφάνη, ενσάρκωσαν το Σάββατο στην ορχήστρα του Αρχαίου Θεάτρου Μαρώνειας νεαροί μαθητές από 8 σχολεία της Θράκης.

Με τον αυθορμητισμό τους, την αυθεντική και ανεπιτήδευτη έκφραση και τον σεβασμό στα κορυφαία έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, οι μαθητές κατάφεραν να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα μυσταγωγική στον επιβλητικό χώρο του Αρχαίου Θεάτρου, παρασύροντας τους θεατές σε ενθουσιώδη και ακατάπαυστα χειροκροτήματα.

 

Γιατί όχι πανελλήνιας εμβέλειας θεσμός… 

Θυμίζουμε ότι η πρωτοποριακοί ανά την Ελλάδα μαθητικοί αγώνες αρχαίου δράματος διοργανώθηκαν για πρώτη φορά πέρυσι στη Μαρώνεια, με κίνητρο τη γνωριμία των νέων ανθρώπων με τον τόπο τους, με τα μνημεία, την ιστορία και τον πλούτο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Το πρώτο εκείνο εγχείρημα, που είχε πρωτεργάτη τον κ. Γιάννη Βουλτσίδη και αγκαλιάστηκε από το δήμο Μαρώνειας-Σαπών, άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις στους νεαρούς πρωταγωνιστές, αλλά και στο κοινό που είχε την τύχη να το παρακολουθήσει. Το βασικό στοίχημα ήταν η επανάληψη της διοργάνωσης φέτος, με προοπτική όμως την καθιέρωσή της ως θεσμού τα επόμενα χρόνια και- γιατί όχι- την διεύρυνσή της σε θεσμό πανελλήνιας εμβέλειας. Αυτό ευχήθηκε ο κ. Βουλτσίδης μετά την ολοκλήρωση της φετινής διοργάνωσης και ευχή την οποία μοιράζονται σίγουρα οι συντελεστές και όλοι όσοι έζησαν από κοντά την ξεχωριστή αυτή εμπειρία…

 

8 θίασοι από 8 σχολεία, των Σαπών, της Ξυλαγανής, της Αλεξανδρούπολης και της Κομοτηνής

Στην παράσταση έλαβαν μέρος μαθητές από 8 σχολεία της Ροδόπης και του Έβρου, χωρισμένοι αντίστοιχα σε 8 θιάσους. Συγκεκριμένα, συμμετείχαν μαθητές των δημοτικών σχολείων Ξυλαγανής και Σαπών, του 12ου δημοτικού σχολείου Αλεξανδρούπολης και του 2ου δημοτικού σχολείου Κομοτηνής, καθώς επίσης των γυμνασίων και των λυκείων των Σαπών και της Ξυλαγανής. Καθένας από τους μαθητές, αλλά και υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί, έλαβαν αναμνηστικά δώρα από την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Μαρώνειας-Σαπών.

Συντάκτης:Θωμάς Σταμούλης 
e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.